Agenda

Iedere zaterdag 10-12 uur

Werken in Hof van Matilo. Alle hulp is welkom!

Ook als je niet een geboren boswachter bent, of nog nooit een snoeischaar hebt vastgehouden ben je van harte welkom om eens te komen kijken!

 

Nieuws

De herfst is begonnen in Matilo!

 

In het voedselbos zijn veel planten en dieren te ontdekken, en de meeste mensen weten wel een paar namen te noemen van de bomen, struiken, kruiden en grassen. Ook de vogels en andere dieren zijn vrij bekend. Maar wie weet een naam van een paddenstoel? Champignons! Ja die liggen bij de groenteboer. Toch zijn er tientallen soorten in dit voedselbos te ontdekken, waarvan bijna niemand de naam weet. Groot en heel klein. In de herfst, als het vochtig is en dode bladeren vallen en beginnen te verteren, schieten ze als…paddenstoelen uit de grond.

 

Paddenstoelen helpen die bladeren om te zetten in voedsel voor de planten, en planten voeden de paddenstoelen. Ze werken dus samen. Als er veel dode bladeren en oud hout in de grond zit, dan zien we dat paddenstoelen het goed doen en ervoor zorgen dat de grond vruchtbaar en gezond blijft.

 

De bekendste paddenstoel is de champignon en op de tweede plaats komt een paddenstoel die we wel kennen van vorm en kleur, maar de echte naam kennen de meesten niet. Deze paddenstoel, die in een liedje echt als stoel wordt gebruikt, kunnen we vinden in de buurt van berken, waarvan er in het voedselbos en het Park Matilo heel veel staan. De steel kan wel 16 cm lang worden en de kleur is felrood met witte stippen. De hoed van de paddenstoel, want zo heet de bovenkant, kan een breedte hebben van 16 cm, zo groot dat een volwassen kabouter er vrij makkelijk op kan gaan zitten, maar de steel van maximaal 2,5 cm dik kan de hedendaagse kabouter eigenlijk niet dragen, zeker als die erop zit te wippen. Nou, wie kent deze paddenstoel niet?

 

Het is de vliegenzwam en je kunt die hier in de herfst vinden, vooral dicht in de buurt van oude berken.

De Poort naar het Land van Overpoot

 

Achter het buurthuis Matilo loopt een fietspad door het park en dwars door het oude Romeinse fort, het Castellum. Dat fort hoorde 2000 jaar geleden bij de Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk. Als je vanaf het buurthuis ongeveer 50 meter over het fietspad loopt, zie je aan de rechterkant een houten poort: de toegang naar het Land van Overpoot.

 

Deze naam verwijst naar een Middeleeuws recht dat rijke edelen en geestelijken aan arme boeren gaven: het Recht van Poot en het Recht van Overpoot. Boeren die zelf maar weinig land hadden, mochten toen langs zandpaden bomen planten voor eigen gebruik. Als hun stukje vol was, mochten ze ook aan de overkant van het pad bomen en struiken planten — dat was het Recht van Overpoot. Deze oude regels zijn nooit officieel afgeschaft. De vrijwilligers van het voedselbos hebben dat slim gebruikt en daarom heet dit deel nu het Land van Overpoot.

 

Op de toegangspoort zie je ook twee figuren afgebeeld. Zij brengen ons terug naar een bijzonder verhaal uit de Romeinse tijd, over keizer Claudius en zijn vrouw Julia Agrippina.

 

Claudius en Agrippina waren allebei al eerder getrouwd geweest en hadden kinderen uit die eerdere huwelijken. In het begin van hun huwelijk zorgden ze voor rust in het Romeinse Rijk. Claudius noemde zelfs een Romeins fort bij Rijnsburg naar zijn vrouw.

 

Maar Agrippina had grote plannen: zij wilde dat haar zoon Nero de nieuwe keizer zou worden. Claudius had zelf ook een zoon, Brittanicus, die eigenlijk troonopvolger was. Agrippina wist Claudius over te halen om Nero officieel te adopteren. Zo werd Nero de aangewezen opvolger.

Niet lang daarna stierf Claudius — volgens de geschiedschrijvers werd hij door zijn vrouw Agrippina vergiftigd. Nero werd keizer toen hij pas 16 jaar oud was. In het begin leek hij een goede leider, maar al snel bleek hij vooral macht voor zichzelf te willen. Hij stond erom bekend dat hij niets en niemand in de weg wilde laten staan. Zo liet hij volgens oude bronnen zijn stiefbroer Brittanicus en zelfs zijn eigen moeder Agrippina uit de weg ruimen. Ook wordt verteld dat hij opdracht gaf om Rome in brand te steken.

 

De poort naar het Land van Overpoot vertelt zo niet alleen iets over de
natuur en oude rechten van boeren, maar ook over spannende - en soms donkere - verhalen uit de tijd van de Romeinen. Ook de druivenstruiken overal in het voedselbos en een echte wijngaard links achter de toegangspoort brengen de Romeinse tijd en cultuur terug in het heden.

Voedselbos Hof van Matilo krijgt het Groene Lintje uitgereikt op de nieuwjaarsreceptie van GroenLinks!

Op zaterdagmiddag 11 januari werd Voedselbos Hof van Matilo beloond met het Groene Lintje. Dit Groene Lintje is een initiatief van de Leidse afdeling van GroenLinks, en is bedoeld om vergroenende initiatieven in het zonnetje te zetten. Uit de genomineerden koos de jury Hof van Matilo als winnaar. "Hof van Matilo laat zien dat de natuur een plek heeft in de stad. Vrijwilligers hebben de afgelopen jaren een compleet voedselbos aangelegd, waar zowel mensen als de natuur een plek hebben en waar op duurzame wijze voedsel wordt verbouwd".